डिजिटल मुंबई चौफेर। १० फेब्रूवारी २०२२।
आजच्या काळात शेतकरी पॉलि हाऊसमध्ये भाजीपाला लागवड करून वर्षभर उत्पादन घेत आहेत. त्यामुळेच हंगाम संपल्यानंतर भावही चांगला मिळतो. कृषी तज्ज्ञांच्या मते खुल्या शेतीच्या तुलनेत पॉली हाऊसमध्ये भाजीपाल्याचे उत्पादन ३ ते ४ पट अधिक आहे. याचा फायदा फक्त शेतकऱ्यांना होत आहे. आज पंजाबचे शेतकरी मेहरबान सिंग पॉली हाऊसमध्ये भाजीपाला पिकवून प्रचंड कमाई करत आहेत आणि जवळपासच्या शेतकऱ्यांसाठी ते प्रेरणास्थान बनले आहेत.
मेहेरबान सिंग हे मूळचे पंजाबमधील पटियाला जिल्ह्यातील आहेत. वडिलांच्या निधनानंतर जबाबदारी आल्यावर त्यांनी पंजाब कृषी विद्यापीठातून तीन महिन्यांचे प्रशिक्षण घेतले आणि २००२ पासून शेतीच्या कामात गुंतले. आज मेहेरबान सिंग यांनी पारंपरिक शेतीचे आधुनिक शेतीत रूपांतर केले आहे. ते नेट आणि पॉली हाऊसमध्ये सुरक्षित शेती करत आहेत.
५ एकरात पॉली हाऊस बनवून शेती करा
सुरुवातीला मेहेरबान सिंग यांनी बांबूपासून पॉली हाऊस बनवले. यामध्ये त्यांनी सिमला मिरची, लौकी, टोमॅटोची लागवड सुरू केली. उत्पादन वाढून कमाई झाल्यावर एक एकरात पॉली हाऊस बनवून शेती सुरू केली. सध्या ते ३० एकरांपैकी ५ एकरावर पॉली हाऊसमध्ये शेती करत आहेत. पिकांचे उच्च तापमानापासून संरक्षण करण्यासाठी ते ठिबक सिंचन तसेच तुषार सिंचन करतात. त्यामुळे ७० टक्क्यांपर्यंत पाण्याची बचत होते.
यासोबतच मेहेरबान सिंग यांनी मातीविना रोपवाटिकाही विकसित केली आहे. यामध्ये पॉली हाऊसमध्येच ट्रेमध्ये रोप वाढवले जाते. ते शेतीत गांडूळ खताचा वापर करतात. टोमॅटोचे उत्पादन घेतल्यानंतर, ते कारल्याचा वेल वाढवण्यासाठी वनस्पती वापरतात. आपल्या प्रयोगाने ते शेतकऱ्यांना शेतीतील नवीन वाट दाखवत आहेत.
परिसरातील शेतकरीही नवनवीन प्रयोग करत आहेत
मेहेरबान सिंग पॉली हाऊसमध्ये शेती करणे खूप फायदेशीर मानतात. पॉली हाऊसमधून मिळणाऱ्या उत्पादनाचा दर्जा हा खुल्या शेतातून मिळणाऱ्या मालापेक्षा चांगला असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे. त्यामुळे मालाची किंमतही जास्त आहे.
मेहेरबान सिंग यांनी काही शेतकऱ्यांसोबत एक बचतगटही स्थापन केला आहे. संबंधित शेतकरी आधुनिक तंत्राचा वापर करतात. उत्पादन आल्यानंतर आपापसात भावाची चर्चा करून ते बाजारात नेले. कृषी क्षेत्रातील योगदानाबद्दल त्यांना अनेक पुरस्कार मिळाले आहेत. त्यांना पाहून परिसरातील शेतकरी पारंपरिक शेती सोडून नवनवीन प्रयोग करत असून त्यांना यश मिळत आहे.