मुस्लिम बहुल जागांवर बंपर मतदान झाल्याने भाजपचे संवेदना का सुटले?

डिजिटल मुंबई चौफेर। १५ फेब्रूवारी २०२२।

उत्तर प्रदेश दुसऱ्या टप्प्यातील मतदानात ९ जिल्ह्यांतील ५५ विधानसभा जागांवर ६२.८२ टक्के मतदान झाले आहे. गेल्या विधानसभा निवडणुकीतील या जागांवर झालेल्या मतदानापेक्षा हे प्रमाण ७ टक्के कमी आहे. मात्र ३ मुस्लिमबहुल जागांवर ७२ टक्क्यांहून अधिक मतदान झाले. म्हणजेच सरासरीपेक्षा सुमारे ११ टक्के अधिक मतदान झाले आहे. मागील निवडणुकीत या ५५ जागांवर ६५.३३ टक्के मतदान झाले होते. पहिल्या टप्प्यातही मागील निवडणुकीच्या तुलनेत ३ टक्के कमी मतदान झाले होते. पण पहिल्या टप्प्यातही अनेक मुस्लिमबहुल जागांवर सरासरीपेक्षा १०-११ टक्के जास्त मते पडली. निवडणूक विश्लेषक आता कमी मतदान कोणासाठी फायदेशीर आणि कोणासाठी हानिकारक आहे याचा अंदाज घेण्याचा प्रयत्न करत आहेत.

खरे तर मतदानाच्या टक्केवारीत किंचित वाढ झाल्याने सत्तेचे समीकरण बदलल्याचा इतिहास यूपीमध्ये आहे. गेल्या दोन निवडणुकांमध्ये वाढलेल्या मतदानामुळे झालेल्या सत्तापरिवर्तनाचा आढावा घेतल्यास उत्तर प्रदेशात निवडणुकीचे उंट कोणत्या बाजूने बसणार आहे, याचा अंदाज बांधणे सोपे जाईल. २०१७ मध्ये दुसऱ्या टप्प्यात या ५५ जागांवर ६५.५३ टक्के मतदान झाले होते. २०१२ मध्ये या ५५ जागांवर ६५.१७ टक्के मतदान झाले होते. २०१२ च्या तुलनेत २०१७ मध्ये मतदानात सुमारे ०.३६ टक्के वाढ झाली आहे. गेल्या तीन निवडणुकांतील या ५५ जागांच्या निकालांचे विश्लेषण केले असता, जेव्हा-जेव्हा मतांची टक्केवारी वाढली, तेव्हा त्यावेळच्या विरोधी पक्षांना फायदा झाल्याचे दिसून येते. २०१२ मध्ये सपाला २९ आणि २०१९ मध्ये भाजपला ३३ जागा मिळाल्या होत्या. यावेळी या ५५ ​​जागांवर ३ टक्के मतदान कमी झाले आहे. जुन्या नोंदीनुसार यावेळी प्रमुख विरोधी पक्ष म्हणजेच सपा आघाडीला मोठा फायदा होताना दिसत आहे.

५५ जागांपैकी १८ जागांवर ४० ते ५५ टक्के मुस्लिम मतदार आहेत.

दुसऱ्या टप्प्यात ज्या नऊ जिल्ह्यांतील ५५ जागांसाठी ६२.८२ टक्के मतदान झाले आहे. या जागांवर मुस्लिम मतदार निर्णायक भूमिकेत आहेत. गेल्या वेळी २०१७ च्या विधानसभा निवडणुकीत मुस्लिम उमेदवारांच्या परस्पर स्पर्धेमुळे भाजपने ३८ जागा जिंकल्या होत्या. तर सपा-काँग्रेस आघाडीला १७ जागा मिळाल्या. सपाला १५ तर काँग्रेसला दोन जागा मिळाल्या. बसपा आणि आरएलडीचे खातेही उघडले नव्हते, यावेळीही या ५५ जागांवर सपा आघाडीचे १९, बसपचे २३, काँग्रेसचे २१ आणि ओवेसी यांच्या पक्षाचे १९ मुस्लिम उमेदवार रिंगणात आहेत. या चार पक्षांचे ७७ मुस्लिम उमेदवार रिंगणात असल्याने याचा फायदा भाजपला होईल, असे मानले जात होते. कारण २४ जागांवर मुस्लिम मते मिळविण्यासाठी मुस्लिम उमेदवारांमध्ये चुरशीची लढत आहे. ११ जागांवर दोन उमेदवार, ९ जागांवर तीन आणि चार जागांवर चार मुस्लिम उमेदवार आमनेसामने आहेत.

यावेळी या जागांवर कोणाचा वरदहस्त राहणार, याचा अंदाज मतदानाची टक्केवारी आणि मुस्लिम मतदारांचा कल यावरून निवडणूक विश्लेषक लावण्याचा प्रयत्न करत आहेत. प्रत्यक्षात या ५५ जागांपैकी १८ जागांवर ४० ते ५५ टक्के मुस्लिम मतदार आहेत. यापैकी ८ जागांवर ५५ टक्क्यांहून अधिक मुस्लिम मतदार आहेत, तर १० जागांवर ४०-५० टक्के मुस्लिम मतदार आहेत. उर्वरित ३७ जागांवर हिंदू मतदार विजय-पराजयाचे आकडे ठरवतात. दुसऱ्या टप्प्यात सर्व ५५ विधानसभा जागांवर संध्याकाळी ७ वाजेपर्यंत ६१.६९ टक्के मतदान झाले आहे. परंतु मुस्लिमबहुल जागांचा विचार केला तर ५५ टक्क्यांहून अधिक मुस्लिम मतदार असलेल्या ८ जागांवर सरासरी ६४.१९ टक्के मते पडली आहेत. तर ४० ते ५० टक्के मुस्लिम मतदार असलेल्या १० जागांवर मतदानाची सरासरी ६५.६५ टक्के होती. या १८ मुस्लिमबहुल जागांवर सरासरी ६५ टक्के मतदान झाले.